Odkryty w paśmie Zjuratkul geoglif przedstawiający łosia może być o kilka tysięcy lat starszy od najlepiej znanych tego typu struktur – wizerunków z Nazca w Peru…
Geoglif położony jest na Uralu, na północ od granicy z Kazachstanem, na terenie Pasma Zjuratkul, w parku narodowym o tej samej nazwie. W najszerszym miejscu formacja liczy sobie ok. 275 m. długości i jest widoczna z pasma pobliskich wzgórz. Stanisław Grigorjew i Nikołaj Menszenin z Instytutu Historii i Archeologii Rosyjskiej Akademii Nauk napisali w magazynie „Antiquity”, że „pierwotnie struktura była prawdopodobnie biała i kontrastowała z otaczającą ją zielenią”.
Obecnie geoglif przykryty jest warstwą gleby. Jego wykonanie przypisuje się „kulturze megalitycznej” znanej z wielu innych stanowisk na Uralu, być może związanej z budowniczymi zachodnioeuropejskich menhirów. Bliźniaczą strukturą do „Łosia” jest słynny „Biały koń” z Uffington w Oxfordshire (Wielka Brytania).
„Łosia” odkryto dzięki nowoczesnej technologii. Na zdjęciach satelitarnych w 2007 r. wypatrzył go Aleksander Szestakow, co zachęciło innych do przyjrzenia się „rysunkowi” z powietrza. Tegoroczne prace pozwoliły ustalić, że „nogi” zwierzęcia stanowią swego rodzaju ścieżki wyłożone większymi kamieniami na zewnątrz i mniejszymi w środku. Grigorjew pisał, że delikatność struktury wymaga specjalnej ostrożności przy prowadzeniu badań.
Archeolodzy natknęli się także na 40 sztuk narzędzi, spośród których część stanowiły „kilofy” do robót ziemnych – odłupywania skał i wydobywania gliny. Według Grigorjewa liczą one sobie 3 – 4 tys. lat. Jeśli „Łoś” jest w tym samym wieku, jest znacznie starszy od słynnych geoglifów z Nazca, które powstały około pięć wieków przed Chrystusem.
Jak piszą Grigorjew i Mienszenin, w okresie tworzenia geoglifu rejon ten był znacznie rzadziej zalesiony: „Były to wówczas bardziej otwarte tereny, co pozwalało, aby podobne struktury były wyraźnie widoczne”. To nie jedyne tego typu miejsce w regionie. 60 km od „Łosia”, na położonej na jeziorze Turgojak wyspie Wera, znaleziono inne prehistoryczne monumenty, na których odkryto wizerunki zwierząt.
Na podstawie: 1) S.A. Grigorjew, N. M. Menszenin, Discovery of a geoglyph on the Zjuratkul Ridge in the southern Urals, antiquity.ac.uk, 2) O. Jarus, Mysterious elk-shaped structure discovered in Russia, Livescience.com, 12/10/12.
Zdjęcie w nagłówku: Wizerunek geoglifu z Zjuratkulu / za: Google Earth